To 18. edycja organizowanych przez Warsztaty Kultury lubelskich Innych Brzmień i 12. w ramach Wschodu Kultury, czyli projektu realizowanego przez Narodowe Centrum Kultury ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz przez 3 miasta wschodniej Polski – Lublin, Białystok i Rzeszów. 

Każdego roku festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia zaprasza w muzyczną podróż do krainy dźwięków, które wymykają się schematom, zachęca do odkrywania artystów i artystek, którzy przesuwają granice gatunków, mówią o ważnych sprawach, albo po prostu – dostarczają widowni emocji i doświadczeń, które zostają w głowie i ciele na długo po wybrzmieniu ostatniego akordu.

W świecie, gdzie festiwale muzyczne często stają się zakładnikami wskaźników popularności i prezentacji jednorocznych gwiazd, Inne Brzmienia to przestrzeń dla poszukiwaczy i poszukiwaczek, dla tych, którzy pragną autentycznych wrażeń i muzycznych olśnień. To bezpieczna przystań dla osób kochających muzykę i okazja do spotkań z artystami i artystkami z całego świata, dla których muzyka jest ważną formą wypowiedzi.

Artyści i artystki

Wśród muzyków i muzyczek, których i które usłyszymy w tym roku, znaleźli się:

Voivod – legendarna metalowa grupa z Kanady, grająca nieprzerwanie od 1982 roku. Voivod zajmuje ważne miejsce w historii światowego thrash metalu, który to nurt w latach 80. wdarł się szturmem na globalne rynki muzyczne. Już wtedy Kanadyjczycy dokładali do swojej muzyki kolejne elementy brzmieniowe, m.in. wywiedzione z punk rocka. Prawdziwy przełom przyszedł jednak kilka lat później, kiedy artyści zrobili zwrot w stronę metalu progresywnego, stając się jednym z najważniejszych zespołów w historii tego gatunku. Znakomicie przyjęte albumy “Dimension Hatross” i “Nothingface” oraz wspólne trasy z Soundgarden i Faith No More ugruntowały pozycję Voivod. W zespole założonym przez “Aweya” Langevina i nieodżałowanego “Piggy’ego” D’Amoura udzielało się na przestrzeni lat wielu świetnych muzyków, jak choćby znany z Metallicy basista Jason Newsted, czy pozostający w składzie do teraz, ikoniczny wokalista “Snake” Bélanger. Dziś Voivod to dla wielu zespół-instytucja, z armią wiernych fanów, zasłużenie cieszący się statusem legendy sceny metalowej.  

The EX – pochodząca z Niderlandów ikona europejskiej kontrkultury i jeden z czołowych, punkowych kolektywów w dziejach muzyki alternatywnej. Zespół, działający nieprzerwanie od ponad 40 lat, ma na swoim koncie blisko 20 autorskich albumów nacechowanych charakterystycznym, niepodrabialnym brzmieniem, z pogranicza gitarowego hałasu, transowej nowej fali oraz nieskrępowanej improwizacji. Do tego dodać trzeba szereg spektakularnych kooperacji, jak choćby: Brass Unbound (m.in. z Kenem Vandermarkiem oraz Matsem Gustafssonem w składzie), grupę Chumbawamba, płyty z Tomem Corą, czy w końcu legendarną współpracę z artystami z Etiopii, na czele z Getatchewem Mekuryą. Poza działaniami koncertowymi, The EX słyną też z własnej działalności wydawniczej oraz licznych fuzji artystycznych, w tym m.in. z polską Anteną Krzyku. Do Lublina artyści przyjadą świeżo po wydaniu nowego, długo wyczekiwanego albumu pt. “If your mirror breaks”. 

A Place to Bury Strangers – słynne amerykańskie trio grające alternatywnego rocka z elementami noise, shoegaze, post punka czy też free improv, okrzyknięte przez fanów i krytyków “najgłośniejszym zespołem w Nowym Jorku”. Działają nieprzerwanie od 2002 roku i od ponad dwóch dekad zarówno koncertują, jak i nagrywają albumy, co chwilę eksplorując i poszerzając granice głośnej muzyki gitarowej. Przez lata działalności odwiedzili wszystkie największe festiwale, na czele z Primaverą i Coachellą, grali wspólne trasy m.in. z Nine Inch Nails oraz Black Rebel Motorcycle Club. Ich wielka siła i znak rozpoznawczy to też rewelacyjne, pełne energii i pasji koncerty. Dynamiczne, intensywne występy grupy stały się wizytówką APTBS, stawiając nowojorczyków w gronie najlepszych koncertowych kapel na świecie. Absolutny “must see” dla innobrzmieniowej widowni. 

The Messthetics & James Brandon Lewis – instrumentalne trio z USA, powołane do życia przez muzyków legendarnej formacji Fugazi, tym razem zaprosiło do współpracy znakomitego saksofonistę i kompozytora Jamesa Brandona Lewisa. Stylistycznie artyści poruszają się na pograniczu punk rocka, jazzu oraz muzyki improwizowanej, świetnie łącząc koncertową energię z wirtuozerią techniczną. Udowadniają tym samym, iż połączenie ducha                i klimatu waszyngtońskiej sceny hardcore punk z nowoczesnym jazzem sprawdza się idealnie. Ich wspólny album, nagrany dla słynnej oficyny Impulse! Records (wydawca m.in. kultowych płyt Johna Coltrane’a czy Charlesa Mingusa), przez wielu krytyków uznany został za jeden z najlepszych jazzowych krążków w 2024 roku. 

PETBRICK – niesamowity duet tworzony z jednej strony przez Wayne’a Adamsa, muzyka, producenta i szefa londyńskiego Bear Bites Horse Recording Studio, który odpowiada w PETBRICK za elektronikę. Z drugiej zaś, za bębnami zasiada jedyny i niepowtarzalny Iggor Cavalera, czyli kultowy perkusista, znany choćby z Sepultury czy Cavalera Conspiracy. Mając tak uzdolnione i zaprawione w bojach duo, efekt mógł być tylko jeden. PETBRICK to wybuchowa mieszanka metalu, hardcore’u, noise’u, ale też elektronicznej awangardy. Choć jak żartują niekiedy sami artyści, pytani o nurt w jakim się poruszają – nie jest to nic innego jak “horrible noises”. 

 Maria W. Horn – pochodząca ze Szwecji artystka i kompozytorka już na początku swej drogi umieściła dźwięk jako punkt centralny swych twórczych poszukiwań. Jest to dźwięk zarówno w ujęciu syntetycznym, generowany przez elektronikę i różnego rodzaju efekty, ale też ten pierwotny, w rozumieniu bardzo akustycznym. Artystka często używa nieoczywistych przedmiotów, dawnych instrumentów muzycznych lub okołomuzycznych artefaktów. Nie stroni od nagrań terenowych czy szerokiego spektrum możliwości ludzkiego głosu – od solowych wokaliz aż po wykorzystanie chóru. Eksportuje przestrzenie dźwiękowe małego studia nagrań, jak i wielkich industrialnych budowli, takich jak choćby pusta hala maszyn na północy Szwecji. Jej hipnotyzujące solowe występy docenili m.in. muzycy Swans, z którymi artystka zagrała niedawno wspólną trasę koncertową.  

Butch Kassidy – post-rockowa załoga z Londynu w szybkim tempie zdobyła sobie opinię jednej z największych europejskich nadziei na scenie mocnej muzyki gitarowej. Hałaśliwie gitary i ścianę dźwięku Brytyjczycy sprawnie łączą z oryginalnymi melodiami, nie stroniąc przy tym od swobodnej improwizacji. Całość dzięki temu składa się na rewelacyjne doznanie koncertowe, idealnie wpisujące się w innobrzmieniową filozofię festiwalu. Warto sprawdzić ten zespół na żywo, albowiem przed Butch Kassidy rysuje się bardzo ciekawa przyszłość. 

Rozpoczynając proces ogłoszeń festiwalowych przedstawiamy też Państwu autora tegorocznej koncepcji wizualnej festiwalu – Jakuba Zasadę.

Jakub Zasada (ur. 1985) – jest autorem ponad 300 plakatów, przede wszystkim do filmów niezależnych oraz wydarzeń kulturalnych, w tym koncertów, a także lokalnych i społecznych inicjatyw. Brał udział w wielu indywidualnych oraz zbiorowych wystawach w kraju i za granicą. Współpracuje m.in. z Wrocławską Galerią Polskiego Plakatu, Dydo Poster Gallery oraz różnymi instytucjami kultury, a także organizacjami pozarządowymi. Inicjator Dolnośląskiej Giełdy Fonograficznej, którą prowadził w latach 2013-2018. Współzałożyciel grupy filmowej Hafciarka, działającej na pograniczu sztuki wideo i filmu. Aktualnie udziela się również w zespole Zdrój (wcześniej Barłóg, Jan Chrzciciel), który jest częścią muzycznego kolektywu Salka CRK. Mieszka i pracuje na Księżu Małym we Wrocławiu.       

Wstęp na festiwal niezmiennie jest bezpłatny, a kolejne ogłoszenia już niebawem!

Więcej informacji na temat festiwalu można znaleźć też na https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/wschod-kultury

Informacje praktyczne:

Wschód Kultury – Inne Brzmienia
3-6 lipca 2025  
Lublin, Błonia pod Zamkiem
Wstęp na wydarzenie jest wolny.

Organizatorzy festiwalu: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Miasto Lublin, Warsztaty Kultury w Lublinie.             

Festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia działa na rzecz równości płci w branży muzycznej w sieci Keychange.