„Zapis socjologiczny” – wystawa fotografii Zofii Rydet
3-6 września | wystawa plenerowa bez ograniczeń czasowych | Zaułek Hartwigów
Zofia Rydet (ur. w 1911 r. w Stanisławowie, zm. w 1997 r. w Gliwicach) to jedna z najwybitniejszych postaci polskiej fotografii. Uhonorowana wieloma prestiżowymi nagrodami (m.in. tytułami Artiste FIAP w 1969 roku oraz Excellence FIAP w 1976 roku).
W wieku 40 lat odżyła w niej młodzieńcza fascynacja fotografią. Zachęcona sukcesami w lokalnych konkursach fotograficznych, wstąpiła do Gliwickiego Towarzystwa Fotograficznego, gdzie rozwijała umiejętności i ważne przyjaźnie z innymi fotografami. Od 1963 roku uczyła fotografii na Politechnice Gliwickiej, równocześnie rozsyłała swoje zdjęcia na międzynarodowe przeglądy fotografii w Polsce i na całym świecie. Dużo podróżowała, w latach 60. odwiedziła m.in. Jugosławię, Włochy, Egipt, Grecję, Liban, Albanię, Hiszpanię, Węgry.
Wykonywała zdjęcia reporterskie, przedstawiające dzieci, do swojego pierwszego ważnego cyklu fotograficznego pt. „Mały człowiek”. Również jej kolejne przedsięwzięcia fotograficzne poświęcone były człowiekowi: „Czas przemijania” – związany ze starością oraz cykl surrealistycznych fotomontaży i kolaży pt. „Świat uczuć i wyobraźni”. Konsekwencją fascynacji człowiekiem i celem licznych podróży po Polsce był powstający od 1978 roku monumentalny „Zapis socjologiczny”. Pod koniec lat 70. Zofia Rydet zaprezentowała jeszcze konceptualny cykl „Nieskończoność dalekich dróg”. Ostatnią ważną serią była realizowana na przełomie lat 80. i 90. „Suita śląska”, zawierająca autocytaty z wcześniejszych fotografii.
„Zapis socjologiczny”
Podobnie jak większość twórców powojennych, autorka „Zapisu socjologicznego” do fotografii dochodziła drogą amatora: poprzez namiętne fotografowanie, spotkania, dyskusje, wzajemną krytykę w gronie zapaleńców.
Już w wieku bardzo dojrzałym – w momencie sprecyzowania koncepcji Zofia Rydet miała 67 lat – zaczęła tworzyć swoje opus magnum: „Zapis socjologiczny”, cykl niemający odpowiednika w polskiej fotografii, gigantycznych rozmiarów portret ludzkiej rodziny we wnętrzu. Na główny trzon całego zbioru złożyły się wizerunki mieszkańców wsi i miast, powstałe w różnych rejonach Polski oraz za granicą. Łączy je ścisły rygor kompozycyjny. Ukazują ludzi – pojedynczo, w parach lub w grupie, na tle wybranej ściany ich mieszkania.
Na zdjęciach prezentowanych na wystawie możemy zobaczyć przedstawicieli środowiska artystycznego (malarzy, fotografów, aktorów, artystów) oraz naukowego. W całości zdigitalizowany cykl – ponad 12 000 zdjęć – jest dostępny na stronie www.zofiarydet.com.
Wystawa powstała dzięki uprzejmości i we współpracy z Fundacją im. Zofii Rydet.