Wschód Kultury – Inne Brzmienia 2025 | Reset dźwiękowy: polskie fieldy
Festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia (3–6 lipca) jak co roku będzie obfitować w intensywne doświadczenia muzyczne.
Każdy festiwalowy dzień to potężna dawka dźwięków oddziałujących na nasze uszy i całe ciała. Dla równowagi proponujemy więc Wam swoisty reset dźwiękowy – medytacyjne i kolektywne zanurzenie się w odgłosy świata przyrody, prezentując jednocześnie dorobek polskich twórców nagrań terenowych (field recording).
Opis
W trzy festiwalowe przedpołudnia (piątek–niedziela) stworzymy dla Was dźwiękową przestrzeń audialnego odpoczynku – w wyciemnionym, pozbawionym bodźców wizualnych pomieszczeniu, na wygodnych poduchach i leżakach będziecie mogli wsłuchać się w sety nagrań terenowych przygotowane specjalnie na Inne Brzmienia przez czołowych przedstawicieli nurtu field recordingu w Polsce: Izabelę Dłużyk, Tomka Mirta i Krzysztofa Topolskiego.
Każdy z proponowanych przez nas trzech odsłuchów to inny pejzaż dźwiękowy. Nagrania Tomka Mirta zabiorą nas na pokrytą gęstym tropikalnym lasem tajlandzką wyspę Tarutao. „Co drugi oddech” Krzysztofa Topolskiego to dźwiękowy zapis Morza Bałtyckiego dokonany z plaż Zatoki Gdańskiej. Z kolei dzięki nagraniom Izabeli Dłużyk usłyszymy fascynujące nocne pejzaże dźwiękowe uchwycone w różnych zakątkach Polski.
Odpocznij, zresetuj swoje uszy z polskimi fieldami i nastrój na kolejne muzyczne doznania Innych Brzmień.
Kiedy:
ODSŁUCH 1: „Tarutao” | Mirt | 4 lipca (piątek), 11.00–11.45
ODSŁUCH 2: „Co drugi oddech” | Krzysztof Topolski (Arszyn) | 5 lipca (sobota), 11.00–11.45
ODSŁUCH 3: „Pejzaże z głębi nocy” | Izabela Dłużyk | 6 lipca (niedziela), 11.00–11.45
Gdzie: Warsztaty Kultury, Grodzka 5a – II piętro
Jak przygotować się do odsłuchu:
- Przyjdź minimum kilka minut przed 11.00 i wybierz swoją przestrzeń słuchania; będziemy mieć dla Was poduchy, leżaki i kocyki;
- Wyłącz dźwięki telefonu i nie używaj go w trakcie sesji – sala odsłuchu będzie wyciemniona, a światło ekranu telefonu może przeszkadzać innym;
- Jeśli to możliwe, postaraj się nie wychodzić w trakcie odsłuchu – może to rozpraszać innych słuchających;
- Umysł przyzwyczajony do słuchania muzyki może mieć na początku trudność w podążaniu za subtelnymi pojedynczymi dźwiękami – daj sobie więc czas: zamknij oczy, odpręż się, podążaj słuchem za różnorodnością i zmiennością brzmień;
- Każdy odsłuch to ok. 35 minut dźwięków bez bodźców wizualnych – świadomie z nich zrezygnuj i zacznij słuchać – dalej, szerzej, więcej.
—
O nagraniach i ich twórcach:
ODSŁUCH 1: „Tarutao” Mirt
Tarutao to nietypowe miejsce na mapie Tajlandii. Pośród setek wysp podporządkowanych przemysłowi turystycznemu, Tarutao, będąca częścią Morskiego Parku Narodowego, pozostaje dziewicza, z infrastrukturą ograniczoną do minimum. Górzystej, 26-kilometrowej długości wyspa przecięta jest jedną rozwidlającą się betonową drogą. Tworzy ona szlak, który daje przynajmniej częściowy wgląd w życie gęstego tropikalnego lasu.
Na Tarutao pierwszy raz trafiłem dziesięć lat temu i od tego czasu niemal co roku wracałem tam z rejestratorem i mikrofonami. Bez konkretnych planów, podróże te zamieniły się w jeden z istotniejszych moich projektów związanych z nagraniami terenowymi. Celem tych działań nigdy nie było katalogowanie odgłosów lokalnej fauny czy tworzenie pocztówek dźwiękowych, które często w przypadku nagrań natury obarczone są sztuczną estetyzacją przez planowe unikanie antropofonicznych elementów. Wyspa zdaje się dziewicza, ale krążą wokół niej dziesiątki kutrów rybackich, a niebo przecinają z hukiem samoloty. Odgłosy fal maskują wdzierającą się zewsząd antropofonię, plaże zasypane plastikowymi odpadami uwidaczniają toczącą się bez przerwy walkę o autonomię dzikiego lądu. Rejestruję delikatny ekosystem, który w mgnieniu oka może zniknąć pod naporem otaczającego go antropocentrycznego świata. Tarutao jest dla mnie złożonym organizmem i interesuje mnie holistyczny nasłuch soundscape’u wyspy, nawet jeśli jest on obarczony niedoskonałością subiektywnego spojrzenia. Bliskie mi jest podejście Berniego Krausego: głosy tworzą wspólny obraz, zawsze istnieją w konkretnym kontekście.
Prezentowane nagranie składa się z czterech części nagranych nocą i nad ranem. Wszystkie były wykonane bez mojej obecności – pozostawiony w wybranych miejscach rejestrator nagrywał bez przerwy po kilkanaście godzin, dając głębszy wgląd w życie wyspy. Wyselekcjonowane fragmenty koncentrują się na aktywności langurów w nocy i o poranku, kiedy dołączają do nich liczne ptaki.
Mirt – od lat tworzy trudną do sklasyfikowania odmianę muzyki elektronicznej, swobodnie sięgając po wątki od awangardy po te wywiedzione z obrzeży muzyki klubowej, splatając je z nagraniami terenowymi, które stanowią nie tylko ornament, lecz również równoprawny element kształtujący brzmienie i samą kompozycję. Równie chętnie sięga po inspiracje poza kulturę europejską. Efektem jest kolaż będący rodzajem soundtracku lub nawet soundscape’u, nieraz pokrewny idei muzyki czwartego świata, swobodny, improwizowany, ale nie pozbawiony repetycji i transowości. Wydaje solo oraz z projektami Mirt+Ter i Brasil and the Gallowbrothers Band. Komponował muzykę do filmów i instalacji („Ślepnąc od świateł”, Expo 2020 Dubai, Pomnik Dźwiękowy KL Płaszów). Opublikował kilkadziesiąt albumów wydawanych przez wytwórnie z Polski, Włoch i USA. Wiele płyt publikował sam w ramach niedziałającego już wydawnictwa cat|sun, które obecnie zastąpiło Oddities of Nature. Prowadzi też wytwórnię Saamleng, poświęconą wyłącznie popularyzacji nagrań terenowych, w ramach której ukazują się zarówno jego własne nagrania, jak i innych artystów. Field recording przenika się w jego twórczości z muzyką, ale zachowuje również przestrzeń tylko dla siebie, tworząc oddzielną znaczącą odnogę.
https://saamleng.bandcamp.com/
ODSŁUCH 2: „Co drugi oddech” Krzysztof Topolski (Arszyn)
8 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Oceanów. Globalny Ocean produkuje połowę zawartości tlenu w atmosferze, czyli co drugi oddech zawdzięczamy oceanom. Większość żyjących na Ziemi gatunków występuje właśnie w oceanach. Działalność człowieka doprowadziła do sytuacji, w której Globalny Ocean ma poważne kłopoty. Przełowienie, zanieczyszczenie plastikiem, zmniejszająca się ilość tlenu, wzrost temperatury wody to tylko niektóre z ważnych problemów. Morze Bałtyckie połączone jest z Oceanem Atlantyckim i Globalnym Oceanem poprzez Cieśniny Duńskie. Jeszcze w XIX wieku było jednym z najczystszych mórz. Dziś jest jednym z najbardziej zanieczyszczonych. W wodach Bałtyku każdego roku rybacy zostawiają około 5–10 tysięcy sieci. Sieci widma stanowią śmiertelną pułapkę dla ssaków morskich i zaburzają równowagę stad ryb. Obserwujemy zjawisko eutrofizacji zachodzące w wyniku zbyt dużych ilości związków azotu i fosforu (zwanych substancjami biogennymi) w wodzie. Morze Bałtyckie jest również ogromnie zanieczyszczone hałasem. Nagrania terenowe fal morskich, z których składa się kompozycja „Co drugi oddech” zebrałem na plażach Zatoki Gdańskiej. Zapraszam do słuchania.
Krzysztof Topolski (Arszyn) – perkusista, autor projektów z dziedziny muzyki i sztuki dźwięku, tworzący też instalacje dźwiękowe. Zajmuje się field recordingiem, akustyczną ekologią i krajobrazem akustycznym. Tworzy w kręgu współczesnej muzyki improwizowanej, ilustracyjnej, elektroakustycznej oraz komputerowej. Prowadzi warsztaty akustycznej ekologii. Jako artysta dźwiękowy i edukator współpracował z instytucjami kultury w Polsce, Europie i USA. Grał w zespołach: Night Come, Red Rooster, Dzieci Kapitana Klossa, Ludzie, Kobiety, Emiter-Arszyn, Arszyn-Duda, Radar, Arszyn-Gadecki, Wolność, Woda, Korzuchy, Synchrotrony, Dead Vistula obecne Buk. Występuje również solo jako Krzysztof Topolski lub Arszyn.
http://krzysztoftopolski.wordpress.com
ODSŁUCH 3: „Pejzaże z głębi nocy” Izabela Dłużyk
Kiedy mówimy o słuchaniu odgłosów przyrody, najczęściej myślimy o nastrojowym, wiosennym koncercie ptaków, zwłaszcza o świcie. Jednak świt nie jest jedyną porą doby, w której możemy słuchać przyrody. Inną porą, w której rozbrzmiewa nadspodziewanie dużo dźwięków, jest noc. Sowy, słowiki, lelki, lisy, sarny, pasikoniki, świerszcze – dla wszystkich tych zwierząt noc jest porą aktywności: rozegrana, rozśpiewana, wbrew pozorom wcale nie przerażająca, ale na pewno fascynująca i tajemnicza. Noc ma swoją własną muzykę, która, nie inaczej niż ta za dnia, też potrafi być urzekająco piękna. Jeśli więc chcecie dowiedzieć się, jak brzmią niezrównane harmonie słowików i świerszczy, co się stanie, kiedy chmara łań wybierze się na wspólny wypad nad rzekę albo kiedy jesienią bóbr zabierze się do robienia zapasów gałęzi na zimę, zapraszam Was w niesamowitą podróż po wyjątkowych pejzażach dźwiękowych z różnych zakątków Polski – po pejzażach z głębi nocy.
Izabela Dłużyk – dokumentalistka dźwiękowa, rejestratorka dźwięków przyrody, tłumaczka, doktorka nauk humanistycznych. Autorka nagrań terenowych m.in. z Puszczy Białowieskiej, Doliny Biebrzy oraz peruwiańskiej Amazonii. Już w dzieciństwie zaczęła przejawiać zainteresowanie przyrodą, zwłaszcza ptakami i ich głosami. Stopniowe poznawanie dźwiękowego bogactwa natury wkrótce przerodziło się w pasję nagrywania, nie tylko ptaków, lecz także innych zwierząt i odgłosów przyrody. Jednocześnie ukończyła anglistykę i rusycystykę na Uniwersytecie Gdańskim. Współpracuje głównie z australijskim wydawnictwem Listening Earth, polskim Solitonem oraz słowacką wytwórnią LOM. W 2023 roku znalazła się na liście stu najbardziej wpływowych kobiet świata BBC.
https://zvukolom.bandcamp.com/album/the-amazon-where-the-moon-wept
https://zvukolom.bandcamp.com/album/soundscapes-of-spring
https://zvukolom.bandcamp.com/album/soundscapes-of-summer
O festiwalu Wschód Kultury – Inne Brzmienia
Każdego roku festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia zaprasza w muzyczną podróż do krainy dźwięków, które wymykają się schematom, zachęca do odkrywania artystów i artystek, którzy przesuwają granice gatunków, mówią o ważnych sprawach albo po prostu dostarczają widowni emocji i doświadczeń, które zostają w głowie i ciele na długo po wybrzmieniu ostatniego akordu.
W świecie, gdzie festiwale muzyczne często stają się zakładnikami wskaźników popularności i prezentacji jednorocznych gwiazd, Inne Brzmienia to przestrzeń dla poszukiwaczy i poszukiwaczek, dla tych, którzy pragną autentycznych wrażeń i muzycznych olśnień. To bezpieczna przystań dla osób kochających muzykę i okazja do spotkań z artystami i artystkami z całego świata, dla których muzyka jest ważną formą wypowiedzi.
W tym roku wystąpią: Voivod, The EX, A Place to Bury Strangers, The Messthetics & James Brandon Lewis, PETBRICK, Maria W Horn, Butch Kassidy, Mitsune, MaidaVale, Emmeluth’s Amoeba, Zamilska, Raphael Rogiński & Iztok Koren, Ivo Shandor & The Gozer Worshipers, Flower & Pines, Newa, NFNR, Ela Orleans, Dopey Monkey i gości oraz przedstawiciele nowojorskiej oficyny Stone Tapes: Laraaji, Lee Ranaldo & Leah Singer oraz Yonatan Gat.
Festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia to nie tylko muzyka, ale też wyjątkowa okazja do spotkania z najciekawszą literaturą z Ukrainy, Białorusi i krajów bałtyckich wydawaną przez Warsztaty Kultury w ramach cyklu Wschodni Express. W tegorocznej edycji festiwalu na publiczność czeka aż dziewięć premier książkowych, a każdej z publikacji będą towarzyszyć rozmowy i spotkania. Wśród nadchodzących w tym roku premier znajdziemy książki, które rzucą światło na najbardziej intymne zakamarki pamięci, poszerzą granice wyobraźni i z uwagą przyjrzą się ludzkim losom – tym historycznym, fikcyjnym i zapomnianym.
Wstęp na festiwal niezmiennie jest bezpłatny, a kolejne ogłoszenia już niebawem!
Więcej informacji na temat festiwalu można znaleźć na: www.innebrzmienia.eu oraz https://nck.pl/projekty-kulturalne/projekty/wschod-kultury
Wschód Kultury – Inne Brzmienia
3–6 lipca 2025
Lublin, Błonia pod Zamkiem
Wstęp na wydarzenie jest wolny.
Organizatorzy Wschód Kultury – Inne Brzmienia: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Narodowe Centrum Kultury, Miasto Lublin oraz Warsztaty Kultury w Lublinie
Patronat honorowy nad projektem objął Prezydent Miasta Lublin – Krzysztof Żuk.
Patroni medialni: Trójka – Program Trzeci Polskiego Radia, Polityka, Onet, TVP Kultura, nowamuzyka.pl, TVP 3 Lublin, Polskie Radio Lublin, Gazeta Wyborcza, Kultura Enter
Sponsorzy: Browar Zakładowy, Strabag Sp. z o.o.
Festiwal Wschód Kultury – Inne Brzmienia działa na rzecz równości płci w branży muzycznej w sieci Keychange.